Meerderheid botst over privatisering van verkeersveiligheid

Na Bonheiden besteedt ook Bilzen zijn trajectcontroles uit aan een privébedrijf, dat 24 euro per boete ontvangt. In de Vlaamse meerderheid botst het over die privatisering van de verkeersveiligheid.

De gemeenteraad van Bilzen zette dinsdag het licht op groen voor het contract met het privéconsortium TaaS ( Trajectcontrole-as-a-Service ). Na een eerder akkoord met het Antwerpse Bonheiden zal TaaS in het voorjaar van 2022 in twaalf Bilzense straten trajectcontroles installeren. Het consortium is een samenwerking tussen softwarebedrijven Macq Mobility en Intouch, en het verkeersbedrijf Trafiroad van de omstreden 'Keizer van de Wegwijzer' Glenn Janssens.

TaaS maakt gebruik van het Vlaamse GAS-decreet. Sinds 1 februari kunnen lokale besturen zelf kleine snelheidsovertredingen (in zones 30 en 50, tot 20 km/u te snel) bestraffen met een GAS-boete van 53 tot 163 euro. Onder andere de stad Genk besliste al om zelf elf gemeentelijke trajectcontroles op te starten, maar niet iedere gemeente heeft dat geld.

24 euro per boete

TaaS benaderde zowat alle gemeentebesturen met het aanbod om zowel de installatie, het onderhoud als de uitbating voor hen te doen. Het enige wat de gemeenten moeten doen, is een GAS-ambtenaar de boetes laten uitschrijven. Investeringskost: nul euro. “Zo besparen wij ons een hoop ellende met het opvolgen van het hele systeem”, zegt burgemeester Johan Sauwens (Trots op Bilzen).

Maar het uitbesteden van trajectcontroles aan een privébedrijf roept veel vragen op. Het Bilzense oppositieraadslid Wouter Raskin (N-VA) kon het contract inkijken. Daaruit blijkt dat TaaS 2,4 miljoen euro investeert of 200.000 euro per locatie. Volgens onze informatie gebeurt dat via een gemeenschappelijke rekening met de gemeente, waar TaaS vervolgens het geld van de boetes kan afhalen. Zo omzeilt het bedrijf de bepaling dat alleen openbare besturen investeringen mogen doen in verkeersveiligheid.

“Van elke boete gaat 24 euro naar TaaS”, zegt Raskin. “Men rekent op 90 boetes per dag per traject. Na verloop van tijd zou dat stabiliseren op 30 boetes per dag per traject. Dat is een opbrengst van 6,9 miljoen euro, waarvan 3,1 miljoen voor TaaS. Binnen het jaar is de investering terugverdiend.”

Volgens Sauwens klopt dat niet: “De mensen zijn slim, ze zullen zich snel aanpassen. We rekenen in onze begroting op 400.000 euro netto ontvangsten. Dat is iets anders dan die miljoenen. Bovendien zullen we dat geld gebruiken voor verkeersverbeteringen.”

Opvallend: nog volgens onze informatie bepaalt het contract met TaaS dat de gemeenten zelf moeten toeschieten als iedereen zich aan de snelheid zou houden.

Beperking voor gemeenten

Ook de meerderheid in het Vlaams Parlement botst over het thema. N-VA en vooral CD&V stellen zich ernstige vragen bij de contracten met TaaS. Niet zozeer omdat het om een privatisering gaat of de kosten te snel zouden worden terugverdiend, wel omdat het consortium het beleid stuurt.

“Ook wij zijn in Kinrooi door TaaS benaderd”, zegt Vlaams Parlementslid en burgemeester Jo Brouns (CD&V). “Op zich is er niks mis met een stukje privatisering. Maar het probleem is dat TaaS, dat louter commercieel redeneert, in het contract beperkingen oplegt aan gemeentebesturen. Zo mogen er geen snelheidsremmende maatregelen meer worden genomen op de wegen met een trajectcontrole. Op een weg waar wij een trajectcontrole wilden, eiste het bedrijf dat we de bestaande verkeerskussens zouden verwijderen. Dat kan natuurlijk niet, dat is het uithollen van de lokale autonomie. Een trajectcontrole zal de snelheid uiteraard verlagen, maar als een gemeentebestuur bijkomende maatregelen wil nemen, moet dat kunnen.”

Minister van Binnenlands Bestuur Bart Somers (Open Vld) verdedigt de keuzevrijheid van gemeenten om met privébedrijven in zee te gaan. In Bonheiden heeft de oppositie wel een klacht ingediend. Het Agentschap Binnenlands Bestuur bestudeert de zaak.

Bron: Het Belang van Limburg © Mediahuis 2021